Toekomst van werk

Zijn werkenden - die immers al een bepaalde richting op zijn gegaan - daadwerkelijk bereid om zich (meer) in te zetten voor het breder belang? En zo ja, wat staat ze dan nog in de weg om hun bijdrage te vergroten? Als starter op de arbeidsmarkt voor wie de loopbaan nog grotendeels openligt onderzoek ik vanuit de theorie van de arbeids- en organisatiepsychologie of en hoe mensen zich verbinden aan het maatschappelijk belang. In dit artikel staan de waarden centraal die de afweging bij loopbaankeuzes tussen individueel belang en het brede belang beïnvloeden.

Werk dat bijdraagt aan de kwaliteit van de samenleving wordt steeds belangrijker met de huidige arbeidskrapte. Maatschappelijke sectoren die bijdragen aan brede welvaart lopen tegen uitdagingen aan wat betreft het werven en behouden van personeel. Studerende jongeren – de werknemers van morgen – zouden een belangrijke rol kunnen hebben in het vervullen van waardevolle functies. Maar zijn deze jongeren wel bezig met de maatschappij en hun bijdrage hieraan? En zijn zij gemotiveerd om te gaan werken in Breder Belang ? Of worden zij al geconfronteerd met (te) hoge verwachtingen en hebben zij hun handen vol aan het vinden van woonruimte en het afbetalen van hun studieschuld? Masterstudente Susan Vermeulen zoekt het uit tijdens haar stage bij de NSvP. 

Onderzoek naar de voordelen van ADHD op de werkvloer, samenwerking tussen mens en algoritme bij personeelsselectie en vrouwelijk leiderschap in hybride werkomgeving zijn de onderwerpen van de winnende scripties bij de David van Lennep Scriptieprijs 2024. Op 7 februari werden de drie winnaars bekend gemaakt tijdens het symposium 'Werken tot Nut van het Algemeen' in Utrecht. Franziska Linn (Vrije Universiteit Amsterdam), Shagun Thakur (Universiteit Maastricht) en Georgia de Lima Zanella (Universiteit van Amsterdam) ontvingen respectievelijk de 1e, 2e en 3e prijs en de daaraan verbonden geldbedragen van € 2.000, € 1.500 en € 1.000. 

De noodzaak van werken in breder belang wordt gelukkig steeds meer erkend. Tegelijkertijd kampen maatschappelijke sectoren als zorg, onderwijs, kinderopvang, vrede en veiligheid in de huidige arbeidsmarkt met ongekend grote uitdagingen bij het werven en behouden van vast personeel. Tijd dus voor een maatschappelijk debat over de inzet van onze schaarse arbeidscapaciteit in de toekomst. Niet alleen bij crisismanagement, maar als fundament voor een gezondere duurzame samenleving, stelt NSvP-voorzitter Siebren Houtman.

De transitie die nodig is om iedereen zorg te bieden, terwijl het arbeidstekort verder oploopt en de zorgvraag stijgt, vraagt volgens consultant Jacqueline Stuurstraat om veelzijdige veranderingen. “Vijftien jaar geleden wezen de arbeidsmarktrapporten al op dubbele vergrijzing en de arbeidsmarkttekorten, maar de urgentie wordt pas sinds kort echt gevoeld. Met de oplopende personeelstekorten is veranderen steeds lastiger, elke dag uitstel is een dag verloren.” Een interview. 

Krapte in de zorg? Absoluut. Maar een tekort aan arbeidspotentieel is er volgens directeur Wilco de Vries van Tempo-Team Specialties zeker niet. Vooral extra begeleidingscapaciteit is nodig om de vicieuze cirkel waar zorgorganisaties in zitten te doorbreken. "Geïnteresseerden en nieuwkomers zullen dan ook echt in de zorg gaan én blijven werken. Zo verlaag je ook de werkdruk en uitstroom van zorgpersoneel.”

Zoekend naar leuk vrijwilligerswerk plaatste Annabel Pieren een bericht op LinkedIn. Dat werkte zo goed dat ze het platform vroeg dat voor iedereen mogelijk te maken. Ze stapte met het idee op de directeur van LinkedIn Benelux af, die enthousiast reageerde en het doorzette in zijn organisatie. 

De vragen: ‘Wie heeft toegang tot werk?’ en ‘Waaraan willen we werken om onze toekomstige samenleving op te bouwen?’ zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en vormen een belangrijke toekomstvraag, waar we nieuwe antwoorden op moeten vinden. Hoe hebben we werk tot nu toe verdeeld en georganiseerd, oftewel: Wie werkt, waar en waaraan? En hoe kunnen we essentiële beroepen en sectoren overeind houden? In deze HR 360 podcast van HR dienstverlener Mercer ging ik met Bart Jan Cune vanuit dit bredere perspectief in gesprek over het thema krapte op de arbeidsmarkt.

Hoe komen mensen uit een uitkering naar werk dat bij hen past? Een niet voor de hand liggende mogelijkheid: arbeidsplatforms. In dit artikel lezen we hoe BridgeWorks, Work4everyone en het arbeidstoeleidingstraject AI Annotatie Lab eerlijke kansen en laagdrempelige arbeidsparticipatie bieden. Werkgevers kunnen op hun beurt op een maatschappelijk verantwoorde manier aan personeel komen en tegelijk aan de SROI-verplichtingen voldoen. Een win-win situatie. 

Op 20 april 2023 organiseerden SBCM en NSvP het symposium Platformwerk – Het kan ook anders! Ruim 80 professionals kwamen samen om te ontdekken hoe platformwerk juist voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie een rol kan spelen bij het vinden van duurzaam en passend werk. Zo werd geconcludeerd dat platformwerk vooral veel flexibiliteit biedt: mensen bepalen zelf wanneer en vaak ook waar ze het werk doen en het geeft de kans om aan meerdere werksoorten te proeven. Zo kun je (platform)werk om de beperking heen organiseren. Platformwerk opent de deur naar meer digitaal werk, bijvoorbeeld voor mensen in de sociale werkgelegenheid, die anders veelal aangewezen zijn op taken die fysiek belastend zijn.