Toekomst van werk

In het werving en selectieproces is in de afgelopen eeuw veel kennis ontwikkeld over het beoordelen en meten van geschiktheid, het kritisch toetsen van instrumenten op validiteit en betrouwbaarheid, en het terugdringen van bias. Er doet zich nu een nieuw fenomeen voor: de inzet van AI in recruitment en selectieprocedures. Claims zijn dat dat sneller, effectiever en met minder bias plaatsvindt dan met de tussenkomst van mensen. Opvallend is dat de ICT bij de ontwikkeling van algoritmes een belangrijke rol speelt, maar dat de link naar bestaande kennis vanuit de personeelsselectie weinig wordt gelegd. Wat is er nodig om de uitspraken over geschiktheid op zijn merites te kunnen toetsen en hoe kan door samenwerking tussen personeelspsychologie en ICT de kwaliteit verbeterd worden?

Het antwoord op de vraag hoe een inclusieve en duurzame arbeidsmarkt gerealiseerd kan worden, is complex. De NSvP zet zich in voor een menswaardige toekomst van werk: een inclusieve arbeidsmarkt ligt daar aan de basis van. Marieke Stolp (universiteit Leiden) schreef in opdracht van de NSvP een Vooronderzoek Basisbaan. Ze onderzoekt vanuit wetenschappelijk psychologisch perspectief wat de betekenis van werk is voor de mens, en omgekeerd, wat de psychologische effecten zijn van exclusie op werkzoekenden. Hoe werkt het nu, wat werkt er niet en waarom niet? Hoe zou de basisbaan kunnen bijdragen aan het huidige beleid, en wat zijn de verwachte maatschappelijke en psychologische opbrengsten?

Jaap Wilmink, docent engineering aan MBO Rijnland, ontwikkelde het vak ‘Inspelen op Innovatie’ voor het MBO. Het doel? Studenten bewust maken van de veranderende toekomst van werk, technologie en de rol die zij hierin spelen. In het vak komen fenomenen als biohacking en Artificial Intelligence aan de orde, maar voornamelijk wordt studenten een spiegel voorgehouden om ze bewust te maken van de realiteit van de arbeidsmarkt. ‘’De tijd dat we rustig in een kamertje individueel onze prachtige ideeën uitwerken, is voorbij.’’ 

Hoe kunnen jongeren zich eerder en beter voorbereiden op werk en ondernemerschap? Hoe verbinden we aankomend en gesetteld talent?Hoe kunnen jongeren zich blijven ontwikkelen, ook buiten werk en school om? Drie maatschappelijke projecten ontvingen in 2016 subsidie van de NSvP om deze vraagstukken aan te pakken. Welke kennis en inzichten hebben de projecten opgeleverd?

Hoe ziet de arbeidsmarkt van vandaag en morgen eruit en hoe kunnen we die zo optimaal mogelijk maken voor iedereen? Zo’n 170 beleidsmedewerkers en onderzoekers kwamen samen om hierover van gedachten te wisselen tijdens een symposium van stichting Instituut Gak. Volgens hen is de grootste uitdaging op de arbeidsmarkt over tien jaar ongelijkheid, op de voet gevolgd door tweedeling en mismatch.

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er duurzaam werk is en blijft voor iedereen die wil en kan werken? En dat er niet steeds grotere groepen mensen buiten arbeidsmarkt en maatschappij komen te staan? Hoe richten we de toekomst van werk zo in, dat basale menselijke waarden en behoeften optimaal tot hun recht komen? Een breed en uitdagend maatschappelijk vraagstuk dat raakt aan diverse gebieden, van filosofie, tot psychologie en economie. Maakt werk gelukkig? Maakt werkloosheid ongelukkig? Waarom? En wat betekent ‘werk’ in 2018?

In today’s and tomorrow’s world, people will be required to work longer. At the same time, their employment future will become increasingly insecure due to technological advances and obsolescence of acquired knowledge and skills.

Dit jaar ging het eerste Maakplaats 021 fellowship-programma van start. Met steun van NSvP & Instituut Gak is door Waag een speciaal trainingsprogramma voor leerkrachten in basis- en middelbaar onderwijs ontwikkeld. Twintig leraren van acht verschillende Amsterdamse scholen leerden de kneepjes van het maakonderwijs, om vervolgens zelfstandig met hun klassen in een van de maakplaatsen in de OBA aan de slag te gaan.

Bij de gemeente Zutphen wordt door de Universiteit Utrecht onderzoek gedaan naar een gedragsgerichte aanpak die leren en ontwikkelen van medewerkers kan stimuleren. Want experimenteren met nieuw gedrag komt niet vanzelfsprekend van de grond. In HR-beleid wordt ervan uitgegaan dat mensen rationeel handelen, maar wetenschappelijk onderzoek laat zien dat menselijk gedrag vaak niet rationeel is.

Dit jaar ging het eerste Maakplaats 021 fellowship-programma van start. Met steun van NSvP & Instituut GAK is door Waag een speciaal trainingsprogramma ontwikkeld. Twintig leraren van acht verschillende Amsterdamse scholen leerden de kneepjes van het maakonderwijs, om vervolgens zelfstandig met hun klassen in een van de maakplaatsen aan de slag te gaan. We spraken twee leraren duo's over hun ervaring met maken en het verloop van een les in digitale fabricage!